top of page

Een gedragen wijkvisie in Rosmalen met behulp van de Wat Wil De Wijk toolkit

In aanloop naar de nieuwe gebiedsvisie voor de gemeente ‘s-Hertogenbosch  wilde ze graag per wijk een toekomstvisie ontwikkelen. Participatie en de rol van de bewoners was daarbij extra belangrijk. Bij wijze van experiment heeft de wijkraad van Sparrenburg de kans gekregen om deze wijkvisie zelfstandig op te stellen. Zij benaderde Zeewaardig voor ondersteuning en procesbegeleiding. Met behulp van de Wat Wil De Wijk toolkit en een aantal bijbehorende workshops leerden de bewoners zelf onderzoek te doen, data te analyseren en dit in co-creatieve sessies te vertalen naar een gedeelde wijkvisie met concrete projecten. Bewoners kregen dus alle ruimte om het zelf te doen.

Met de Wat Wil De Wijk Toolkit naar een wijkvisie

De wijkraad had een duidelijke ambitie: de wijkvisie moest gebaseerd zijn op de wensen en zorgen van hun buren. Zij wilde veel wijkbewoners spreken en deze gesprekken gebruiken als basis om vervolgens samen met hen een toekomstvisie te formuleren. Zeewaardig hielp hen om interviews te doen, de uitkomsten te analyseren en om in twee creatieve sessies samen toekomstbeelden te formuleren die aansluiten bij de uitkomsten van het onderzoek.

Procesvisual-wijkvisie-Sparrenburg-10-ja
Training onderzoeken en ontwerpen

Voordat de wijkraad hun buren ging interviewen gaf Zeewaardig een workshop waarin bewoners leerden onderzoeken. In deze workshop werden bewoners getraind om interviews te doen en kregen ze de juiste tools en gereedschappen mee. Maar er werd gedurende de workshop ook vooral veel geoefend, want dat is de beste manier om nog beter te leren onderzoeken.

Wijkonderzoek

Met behulp van interviewformats uit de toolkit werden interviews  gehouden door leden van de wijkraad, met actieve en minder actieve buren. Hierbij lag de focus op het positieve, dus “waar zijn mensen trots op en waar dromen ze over?” in plaats van “waar klagen ze over?”. Dit helpt in het formuleren van behoeften en het denken in mogelijkheden. De inzichten uit het wijkonderzoek gingen over thema’s zoals groen en openbare ruimte, maar ook sociale voorzieningen, veiligheid en saamhorigheid.

Interview.png
Analyse

Tijdens de analysesessie werden de uitkomsten van het wijkonderzoek verzameld en geclusterd onder begeleiding van Zeewaardig. Er werd gezocht naar patronen en opvallendheden, om zo de kansen en uitdagingen in de wijk in kaart te brengen. In het totaal leidde dit tot 24 verschillende clusters van informatie. Deze zijn vervolgens samengebracht tot 16 thema’s.

Wijkvalidatie

Tijdens de validatie werden de resultaten uit de analyse teruggegeven aan de wijk. In een digitale enquête die werd verspreid via social media, een buurtkrant en de website van de wijk konden buurtbewoners  reageren en aangeven waar volgens hen de prioriteiten liggen. Op basis van deze validatie, die door een grote groep bewoners werd ingevuld, werden acht thema’s benoemd als basis voor de toekomstvisie:

  1. Actief Sparrenburg

  2. Bereikbaar Sparrenburg

  3. Georganiseerd Sparrenburg

  4. Groen Sparrenburg

  5. Verzorgd Sparrenburg

  6. Zorgzaam Sparrenburg

  7. Leeftijdsvriendelijk Sparrenburg

  8. Kindvriendelijk Sparrenburg

Co-creatie

In een co-creatie sessie met de gemeente, de wijkraad en een hoop enthousiaste buurtbewoners werden de thema’s uit het onderzoek verder uitgewerkt aan de hand van acht thematafels. Ook hier sloot Zeewaardig aan om het creatieve proces te begeleiden. Aan elke tafel zat een diverse groep bewoners zodat de gehele buurt vertegenwoordigd was bij elk thema. De deelnemers gingen aan de slag om concrete ideeën te bedenken binnen dit thema.

De nieuwe ideeën werden verhelderd door ze te visualiseren met tekeningen en LEGO. Dit maakt het makkelijker voor minder talige bewoners om mee te doen en zorgt ervoor dat ook onderliggende behoeften boven tafel kwamen. Wat in bijna alle thema’s naar voren kwam was bijvoorbeeld de behoefte aan een ontmoetingsplek op een centraal gelegen plek. 

 

Iedere groep sloot af met het maken van een krantenartikel dat omschrijft waarom Sparrenburg in 2030 de beste wijk van Nederland is. Deze werd samen met het LEGO-model gepresenteerd en gefilmd. Het inzetten van dit soort visuele werkvormen zorgt ervoor dat co-creatie sessies voor iedereen toegankelijk zijn. Het houdt het proces laagdrempelig, maar vooral ontzettend leuk en leerzaam.

DSC00581_edited.jpg
Van co-creatie naar visie

Tijdens de co-creatie sessie zijn de verschillende thema’s vastgelegd in tekst, beeld en geluid. Deze materialen vormden de basis voor een nieuwe analyse, dit keer om de informatie die er al ligt te vertalen naar een themavisie. Dit houdt in: voor elk thema staat er een visie op papier, waarin de doelen, strategieën en concrete ideeën van de wijk met betrekking tot het thema omschreven staan. De themavisie werd gevormd door alle informatie per thema te bekijken en te clusteren in groepen. Per groep werd een subdoel geformuleerd, waaronder verschillende stappen, strategieën en ideeën vallen om het doel te bereiken. Dit wordt weergegeven in het themavisie format, met bovenaan het overkoepelend doel van het thema.

Validatie sessie

Na het doen van een analyse is het altijd belangrijk om te controleren of er geen vertaal- of interpretatiefouten zijn gemaakt. Dit werd gedaan door een tweede validatiesessie te houden met de bewoners van Sparrenburg. Tijdens deze sessie werden bewoners gevraagd om nogmaals de video’s van de vorige sessie te bekijken en hun herinneringen boven te halen. In duo’s liepen ze door het themavisie format en bespraken ze wat er goed aan was of wat er juist nog ontbrak. Deze opmerkingen werden met post-its op en om het format geplakt zodat ze na de sessie verwerkt konden worden. Vervolgens werd hetzelfde gedaan met de andere thema’s. Nadat alle thema’s besproken waren in duo’s was er tijd voor een plenaire reflectie op het proces, zodat iedereen met een tevreden en afgerond gevoel naar huis ging.

sparrenburg-afronding-1.jpg
Het resultaat

Voor elk thema uit de co-creatie sessie is een themavisie uitgewerkt en gevalideerd, met daarin de doelen, strategieën en ideeën voor en door de wijk. De themavisie kan worden gebruikt als onderlegger bij het maken van belangrijke besluiten over gebiedsplannen in de wijk. Daarnaast zijn de resultaten uit de co-creatie sessie gebundeld in een map en in de video’s zijn de belangrijkste punten nog eens uitgelicht door middel van tekst in het beeld.

Betrokkenen

  • Gemeente ‘s Hertogenbosch

  • Wijkraad Sparrenburg

  • Buurtbewoners

 

Wil jij ook aan de slag met een visie voor je wijk? Download dan hier de Wat Wil De Wijk Toolkit. Je kunt hiermee zelfstandig wijkonderzoek uitvoeren. Waar nodig kan Zeewaardig je ondersteunen zoals dat gedaan is in Sparrenburg.

 

En mocht je meer willen weten over de visie in Sparrenburg? Bekijk hier de website van Sparrenburg: https://www.sparrenburg.nl/wijkvisie2030-sparrenburg-rosmalen/

Benieuwd naar de hele visie? Bekijk de video hieronder:
bottom of page